dinsdag 3 juni 2025

 

Lasonder Utrecht 1710-1715.

 lang 465mm. Loop 297mm. Kaliber 15mm. Berain stijl met vlak slot en vlakke haan en gefaseerde laadstokkokers.




 Op de slotplaat G. Lasonder Utrecht.


 Boven op de loop de Utrecht keur 6mm. Periode 1710-1720. Volgens het reglement van 1667 betekend dit een in Utrecht gemaakte loop.

Onder op de loop een onduidelijke keur, het zal Utrecht zijn.


 

De gehoekte trekkerbeugel is uitzonderlijk. Bij Visser 1 volume 1 te zien Blz. 418 bij een donderbus van Jan Nelleman Utrecht. Op Blz. 438 bij een pyrotechnische bus van L de Meyer Utrecht. volume II Blz.400 pistool Johan Walman Amsterdam ca. 1740.

 

Op de achterzijde van de slotplaat een gegraveerd jongenskopje. Dat komt een enkele keer vaker voor. Zie Visser Volume 1 part 2 Blz. 258-282 en 290 bij Penterman Utrecht. Blz. 284 bij Westerhof Utrecht. 

 De kolfkap waarbij de veren een visgraat decor hebben. Ook dat lijkt een tijdsbeeld te zijn en komt voor op pistolen uit de Visser boeken Volume1 Part II Penterman Utrecht Blz.226, 230, Blz.234 Koeter Pijper Amsterdam. Blz. 236 Jan van Wijk Utrecht. Blz.242-282 Penterman Leeuwarden  waarbij de laatste ook het jongenskopje op de slotplaat gegraveerd is.


 De Duimplaat 

 

 Over de geweermakers familie Lasonder is heel veel te lezen in Aspects of Dutch gunmaking bij Visser en Baily en Hartman's Dutch Gunmaker from the 15e to the 20e century.

Oudere verzamelaars hebben die boeken natuurlijk. Zij zijn ook lid van de Vereniging van Nederlandse Wapenverzamelaars. Jonge verzamelaars willen alles via het internet opzoeken. Dat is hier gelukt. Ik zoek ook vaak op het internet. Maar toch, in de boeken is nog veel meer te vinden. Ik kan het U aanbevelen.

Wapenmakers, Smit van sloten, Smit van Lopen. Kopergieters, (St.Eloy's gilde) Lade (hout) makers, (St. Joseph gilde). Allemaal hun eigen specialiteit. Slotenmakers en ook lademakers (na 1664) mochten een wapen samenstellen. Slotenmakers mochten echter geen lades maken. 


 De zijplaat en die kom ik weer tegen in Visser 1 Volume II Blz.213 op een pistool van Wernard Droogbrood  Geboren ?? Overleden 1751 Wordt in 1709 vermeld als lademakersknecht. 1727 wordt het Mr. Roermaker.

Visser 1 Volume II Blz. 218 Barend Penterman pistool 1705-1710. 


 

De LASONDER familie in Utrecht.

De familie is katholiek. 

Oorspronkelijk afkomstig uit Enschede en voor Utrecht beginnen we bij Gerrit Lasonder (Gerrit 1)  in 1659 wanneer hij zijn proef heeft gedaan voor het Smits Gilde St. Eloy. Hij begint voor zichzelf met 4 leerlingen (knechten) waarbij de laatste in 1667 en dat is ook een Gerrit Lasonder. (Gerrit II) Aangenomen wordt een neefje. Gerrit I overlijdt of is overleden in of voor 1676 wanneer zijn echtgenote Jannichgen van Cruysbergen als weduwe wordt vermeld. In 1666 wordt een zoon Jan geboren. Jan is vrijgezel gebleven en overleden in 1748. Wordt geweermaker in 1689. Heeft tenslotte tot 1717 12 leerlingen.(knechten). Van Jan is slechts een gsigneerd wapen bekend.

Gerrit II legt in 1681 zijn meestersproef af in het St.Eloy's gilde. Heeft tussen 1682-1698 negen leerlingen. Trouwt in 1682 Catharina Heymans. Catharina overlijdt in 1700. Gerrit II overlijdt in 1722 

 Kinderen.

1.Maria Lasonder, ged. Utrecht 8-4-1683, ovl. Utrecht 23-4-1683.

2.Matthijs Gerard Lasonder, ged. Utrecht 31-7-1684, ovl./beg. Schoonhoven 24/28-11-1744, tr. Johanna van der Duijn, geb. Schoonhoven ca. 1685. Geweermaker. Heeft tussen 1705-1711 vier leerlingen. Koopt in 1716 lopen bj Caspar van Solingen. Vertrekt in 1716 naar Schoonhoven. Vier gesigneerde wapens van hem bekend.

3.Ludovicus (Lodewijk, Louies) Lazonder, ged. Utrecht 8-11-1686, ovl. Schoonhoven 31-10-1751, tr. Schoonhoven 30-6-1716 Maria Cornelia van den Burgh, ged. Schoonhoven 9-2-1693, beg. Schoonhoven 31-1-1762, Beroep, Brouwer in schoonhoven.

4.Maria Phennena Lasonder, ged. Utrecht 28-2-1691, ovl. na 1723, tr. Jan van Beek, ovl. na 1716. 

5.GERRIT III Lasonder, ged. Utrecht 21-1-1693, ovl. Utrecht 3-9-1757, tr. Utrecht 31-1-1728 Johanna Romano, geb. ca. 1695, ovl. Utrecht 1762. Meester Geweermaker. 

6.Jan (Johannes) Lasonder, ged. Utrecht 17-1-1695, ovl. Utrecht 22-7-1750, tr. Anna Coppijn. Kopergieter  

7.Franciscus Lasonder, ged. Utrecht 30-1-1697, ovl. Utrecht 15-2-1697. Hier is Reynera van Meurs getuige.

8.Franciscus Salomon Lasonder, ged. Utrecht 27-4-1698, ovl. Utrecht 2-5-1698. Bij deze geboorte wordt als moeder opgegeven Catharina van Meurs. Dat moet Catharina Heymans zijn. Reden onbekent.Mogelijk is de aangeefster als moeder genoteerd.

Gerrit II lasonder werkt ook samen met Dirck van Meurs. (overl 1714) Zo leveren zij een partij wapens in 1701 aan het Regiment Graaf van Nassau. Dirk woont ook in de Elisabethstraat, Het zal dus een buurman zijn.

 De Utrechtse exporteurs van vuurwapens waren, in de periode 1687-1705, vooral de
wapenmakers Berent Penterman, Jan van Wyck, Gerrit Lasonder, Dirk van Meurs, Adriaen de
Vent en Cornelis Coster. 

 Een belangrijke beroepsgroep uit dit gilde werd gevormd door de geweermakers, die aan de ene kant een markt van topwapens voor welgestelden bedienden en aan de andere kant massaproductie voor verre markten leverden 

In de jaren 1646-1715 waren er 841 gildewinners en verheervaarders in het smedengilde, waarvan 92 geweermakers, tussen 1716 en 1725 59  vermeldingen van loopsmeden en 133 van vuurslotenmakers; 

De productie van de Lasonders moet wel in de duizenden gelopen hebben. Tientallen misschien wel honderden (luxe) pistolen en grote aantallen karabijnen en geweren. vaak werden grote orders uitgevoerd in samenwerking met collegas. Zijn er van de luxe wapens nog overgebleven, Bij ordinaire militaire wapens is dat uitzonderingen. 

Behalve innoverend op het gebied van de techniek was er in Utrecht ook aandacht voor
innovatieve stijlen. De Utrechtse geweerindustrie kende dynastieën als Lasonder, Van
Solingen en Penterman. Gerrit Penterman sr., die tussen 1673/74 en 1680 zelfstandig in
Utrecht werkzaam was, liet net als dat van andere Nederlandse geweermakers uit die periode zien dat zijn werk geheel onder Franse invloed stond en wel met de klassieke Lodewijk XIV stijl als voorbeeld. Dit gold ook voor leden van de familie Van Solingen. De Lodewijk XIV stijl maakte in Frankrijk omstreeks 1695 plaats voor de Berain stijl, die zich bij de handvuurwapens kenmerkte door onder meer fijnere proporties, vlakkere vormen van het slot en door van facetten voorziene laadstokkokers. Toen de Berain stijl in Nederland opdook was dat het eerst bij een koppel pistolen dat is toegeschreven aan Barend Penterman omstreeks 1705. In 1714 is hij deken van het smedengilde  te Utrecht. Rond 1700 waren in Utrecht 25-36 slotenmakers actief. Volgens gegevens uit 48 notariële contracten uit de periode tussen 1672 en 1728 werden 16.081 vuurwapens verkocht; 
De Utrechtse exporteurs van vuurwapens waren, in de periode 1687-1705, vooral de wapenmakers Berent Penterman, Jan van Wyck, Gerrit Lasonder, Dirk van Meurs, Adriaen de Vent en Cornelis Coster.

 Zie, Ruggcngraat van dc stcdclijkc samcnlcving stad Utrecht, 1528-1818l.

 


 
Militaire geweren, er zijn er massa's van geleverd maar heel weinig over.


 
Hier een voorbeeld. Het heeft het aanzien van een Potsdam musket M.1723-1740. Zo zal de (Duitse) opdrachtgever het wel gewild hebben. 

 Steinschloss-Flinte von G. Lasonder in Utrecht Um 1725
Nussbaum, Eisen und Messing. Schlossplatine signiert. L 138 cm. Dat zal Gerrit III zijn.

 Mode.

Van Lodewijk de 14e naar Berain.

Uit de collectie van het Rijksmuseum Object nummerNG-2002-23-129-B Kaliber 15.9 mm, Lang 51.5 cm,Loop 33.3 cm. Gerrit II Lasonder ca.1690.


Hier nog volledig in de Lodewijk IVX stijl met het bolle slot en haan. Volledig in ijzer gemonteerd.

 

 

Dat wordt opgevolgd door de Berain styl. 

Hieronder. 

Vuursteenpistool Gerrit Lasonder (II), 1710 - 1720 Uit de collectie Rijksmuseum.Object nummer NG-2002-23-149-A Kaliber 16.2 mm, Loop 33.7 cm,  Totaal 51.2 cm.


 

 

 

 

 

 

 

Berain styl met het vlakke slot en haan.

 Speciaal is hier de messing slotplaat.

Tussen de Lodewijk IVX styl en Berain is er ook even een modieuse tussenvorm. De slotplaat heeft aan de bovenzijde en onderzijde schuine kanten.

 


 


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


 

 

 Gerrit Lasonder (II), c. 1720

Rijksmuseum Object numberNG-2002-23-154-A, Kaliber 16.1 mm, Lang 38.2 cm, Loop 22.8 cm

 Het pistool is ooit eens gekort.

 

 

 

Blog vinden. 

Andere blogs. Kopieeer onderstaande https links in Google.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2023/

Lasonder Utrecht 

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2025/

Penterman Utrecht 

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2025/

Tomson geweermaker Rotterdam, Luik.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2024/10/een-familie-van-wapenmakers-tomson-uit.html

Thone Amsterdam.

https://wapenverzamel.blogspot.com/2024/10/amsterdam-geweermakers.html

van Knapen Utrecht fa, Mansvelt.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2024/10/van-knapen-geweermakers-in-utrecht.html

Delincee Amsterdam

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2024/10/geweermakers-amsterdam.html

Erttel Amsterdam.

https://wapenverzamel.blogspot.com/2024/10/geweermaker-erttel-172728-dresden-1794.html

Culemborg geweerfabriek.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2022/05/geweerfabriek-culemborg.html

Ketland Kinsbergen.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2018/09/donderbus-pistool-ketland-admiraal-van.html

Cleerens sabel.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2017/11/generaal-majoor-jbcleerens-en-zijn.html

Orde van de Unie Napoleon Degen

.https://wapenverzamel.blogspot.com/2016/04/degen-orde-van-de-unie-lodewijk.html

Geweren Pistolen divers.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2016/04/van-gumster-geweren-pistolen-sabels.html

Sabels Degens Staatse leger.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2016/03/garde-cavalerie-sabel-uit-de-tijd-van.html

Theater Sabel Degens Maskerade.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2016/02/antieke-wapens-sabel-dolk-degen-zwaard.html

 Wapenmakers Knoops Stok Rotterdam.

https://wapensverzamel.blogspot.com/2024/10/a.html

Degens.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2024/06/antieke-wapens-blanke-wapens.html

Klingen met datum Nederland.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2024/06/antieke-blanke-wapens-in-nederland.html

 Hollandse Brigade te Wight 1799-1802. 

https://wapensverzamel.blogspot.com/2022/09/engelse-of-britse-sabels-in-nederlandse.html

HET ERESABEL VAN KAPER KAPITEIN JARRY Vlissingen uit 1782

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2022/08/blog-post.html

Verzameling kinder wapens.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2021/10/degens-en-geweren-voor-kinderen-en.html

 Aislabie pistolen zilver.

https://wapensverzamel.blogspot.com/2020/12/zeldzame-set-antieke-duelleerspistolen.html

 Sabel Denemarken Napoleon.

https://wapensverzamel.blogspot.com/2019/12/sabel-denemarken-en-noorwegen-1789-1814.html

Marine Sabels Degens Pistolen.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2019/01/nederlandse-marine-sabels.html

Sabel M.1912 Nederlandse SS.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2016/08/het-wandelsabel-m1912-als-officiers.html

Nederlands Indie Donderbus Atjeh. Geweer. Padri geweer.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2016/02/vuursteen-geweer-uit-nederlands-indie.html

Günther Dordrecht. Winkelier in wapens. Sabel.

https://wapensverzamel.blogspot.com/2015/12/politie-sabel-gunther-dordrecht.html

 Utrechtse Patriotten 1783-1795 en als Vluchtelingen in Noord Frankrijk.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2015/12/patriotten-en-vluchtelingen-1783-1795.html

 Fokkenberg Utrecht

https://wapensverzamel.blogspot.com/2015/11/fokkenberg-uit-utrecht-een-winkelier-in.html

SNAPHAAN GEWEREN UIT MAROKKO JEZAIL, KABYLA, MOUKHALA,  AFEDALI.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2015/11/jezail-kabyle-moukhala-snaphaan-geweer.html

British sword Pattern 1803. In dienst van Nederland en Oranje. Koning Willem II.
 

https://wapensverzamel.blogspot.com/2015/10/peninsular-war-sword.html

Marechaussee of Gendarmerie Pistool  M.1801.
Door David Maritz en L.Droixhe 

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2014/12/marechaussee-of-gendarmerie-pistool-m.html

 Dutch flintlock pistols. Nederlandse Cavalerie Pistolen rond 1750.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2014/12/antique-weapons-nederlandse-antieke.html

 

Heeft U extra gegevens, opmerkingen etc. hoor ik dat graag van U.

wjmschaatsenberg@hotmail.com

Al mijn Blogs vinden.

Google, Blog Schaatsenberg

Of voor de andere serie 

Google, Blog Schaatsenberg Theater.

Gevonden, gebruik de mogelijkheden op de zwarte balk bovenaan.

Daar zijbalk aangeklikt vindt U meer. 

Of met de curser naar de zijkant rechts bovenaan de Blz. voor vertalen of archief.   

Vragen? Mail wjmschaatsenberg@hotmail.com Geen enkel probleem ik doe altijd mijn best om antwoord te geven.

 

Find all my Blogs.Google, Blog Schaatsenberg

Or for the other series Google, Blog Schaatsenberg Theater.

Found, use the options on the black bar at the top.Click on the sidebar there and you will
find more. Or with the cursor to the side at the top right of the page. for translation or 
archive.


Vragen? Mail wjmschaatsenberg@hotmail.com Geen enkel probleem ik doe altijd mijn best om antwoord te geven.