dinsdag 17 december 2019

Sabel DENEMARKEN en NOORWEGEN 1789-1814.



Zo af en toe komt er een vraag via de mail of ik een antiek wapen kan identificeren.

Vaak lukt dat wel, een enkele keer weet ik het ook niet.

En soms is verder onderzoek interessant.


Zo komt er een vraag in december 2019 over een sabel, onbekend maar de verkoper heeft vermeld dat het Deens is. Bij de mail zijn een aantal foto's gevoegd. Dat maakt veel duidelijk en wekt gelijk mijn nieuwsgierigheid op. Het kost een paar dagen zoeken op het internet maar dan komt er ook wat.

Met toestemming van de eigenaar,  hieronder het resultaat van mijn onderzoek.

DEENS - NOORS Sabel Officier ca.1800 Ridder in de Orde van de Olifant. 

Danisches Schwert Sabel, Danske Svaerd, Epée Danoise, Danish Sword. 1789.


Lang 92cm. Kling 79cm. breed 29mm. Pijlhoogte 5cm. Herkomst DK8500 Silkeborg.



Na de introductie van de zilveren sabel M 1789 van de Lijfgarde te voet en de Officieren van de Cadet Academie kregen alle andere Officieren toestemming om een sabel te dragen.

Tot dan toe, zoals in vele landen, was de Degen het Officiers wapen.

Het gevest verguld messing, De greep glad leer waarbij in de groeven een vergulde messing strip. (dit is bijzonder, bij heel veel sabels is dit getwist draad). De schede van zwart leer met verguld messing boven, midden onder band/stuk.

Lang 92cm. Kling 79cm. Breed 29mm. Pijlhoogte 5cm. Schede 80,5cm.

Het geheel geeft een fraai modieus/elegant aanzien.

Aan beide zijden van de kling gegraveerde decoraties waaronder de eenvoudige uitvoering van het Deens Noorse wapen. Daaronder de Orde van de Olifant.

Deze eenvoudige weergave komt voor het eerst voor in 1767 op het voorblad van de nieuwe Noorse krant "Royal Privileged Trontheim's Address-Contoirs Intelligence". Van Links naar rechts, Denemarken, Noorwegen, Zweden.

De Orde van de Olifant ontstaan in de 16e eeuw en in principe beperkt tot 100 Ridders. In 1828 zijn er 46 Ridders, in 2006 72 Ridders.
Van 1801 t/m 1810 worden er 20 Ridder benoemd. Van 1811 t/m 1820 komen er 42 Ridders bij.
Vaak zijn het niet Denen maar  staatshoofden, Prinsen etc. van andere landen. De politieke situatie zal bij deze benoemingen ook een grote rol gespeeld hebben. Zo worden op 18 mei 1808, Napoleon I Keizer van Frankrijk, op 2 juli 1808 Alexander I Keizer van Rusland en op 29 augustus 1808 Louis Bonaparte Konink van Holland in de Orde opgenomen.

In de Scandinavische landen is er ook niet veel te vinden over deze sabel. Dat komt vooral omdat er geen geschreven reglement is. Ik heb wel enkele exemplaren op het internet kunnen vinden.
In detail wat verschillend en met een anders gedecoreerde kling.
De volledige lijst van leden van de Orde van de Olifant bekijkend en er van uitgaande dat uitsluitend de leden van deze Orde gerechtigd zijn dit embleem op hun sabelkling te voeren, daarbij Officier zijn in de strijdmacht (Leger of  Marine) van Denemarken en Noorwegen, kom ik tot de conclusie dat er hooguit zo'n 20/30 stuks van geweest zijn.

Terwijl Napoleon zijn oorlogen blijft voeren, is Denemarken neutraal. Voor Engeland een doorn in het oog. Denemarken heeft een enorme vloot en levert aan iedereen. Dat heeft als resultaat dat Engeland in 1801 een verrassingsaanval doet op de Deense vloot waarbij de Denen veel schepen verliezen. In 1807 komt er een tweede aanval (het bombardement van Kopenhagen) waarbij grote delen van Kopenhagen worden verwoest. Er vallen zo'n 5000 slachtoffers en de Britten dwingen de Denen hun vloot af te staan. De Denen komen in het Napoleontische kamp.
Na de Franse nederlaag worden bij het verdrag van Kiel op 14 januari 1814, de Denen gedwongen om Noorwegen aan Zweden af te staan in ruil voor Zweeds Pommeren.


De slag om Kopenhagen 1807, de Britten nemen de Deense vloot over.




Op 12 juni 1803 krijgt Christiaan (Karl) August of Schleswich-Holstein-Sonderburg-Augustenburg (1786-1810) de Orde van de Olifant toegekend.
Even daarvoor heeft hij ontslag genomen uit Oostenrijkse dienst. 
Ook in 1803 wordt hij benoemd tot opperbevelhebber van het Sondefjeld in Noorwegen en Commandant van het Sondenfjeldske Infanterie regiment.
In 1810 is hij nog even kroonprins van Zweden waarvoor hij op 24 januari 1810 de eed aflegt.
Het is van korte duur. Nauwelijks 4 maanden later komt hij te overlijden na een val van zijn paard.

1809 Schilderij door Per Krafft Jr. (1777-1863) aanwezig in het National Museum Stockholm. 

Karl August is hier afgebeeld met het sabel.




 Uitsnede van het schilderij waarop het gevest goed te zien is. Hier met een ovale plaat.

 

 

 

 

Varianten geplukt van het internet.

 




Soms is de plaat op de parreerstang ovaal, soms rond.

 De Leeuwen masceron klein of groot.



 De decoratie op de kling verschilt ook. Soms het wapen, soms de initialen van de Koning.

 Hieronder met een schuin gegroefde greep, ovale plaat, messing schede en op de kling FR VI wat staat voor Koning Frederik de 6e (1768-1839) Koning in 1808.


Door allerlei perikelen in het Deense Koningshuis tijdens de regeerperiode van zijn Vader Christiaan VII 1749-1808, Koning sinds 1766, neemt zijn Zoon Frederik de feitelijke macht over in 1785. 


Ook deze sabel heeft ook het wapen op de kling gegraveerd. Daaronder de Orde van de Olifant. Dat ziet er niet echt goed uit. Het lijkt wel of het een latere toevoeging is. Alsnog gedaan in de tijd, of iets voor de verzamelaars markt?

                                                                      De andere variant van de M 1789 hier op de afbeelding rechts ziet er toch totaal anders uit.  Wel een correcte en prachtige gravering op de kling.

 
Lang 87cm.

 
Dit sabel is wat meer versleten in de tijd.

Dan is de gravering van de Orde van de Olifant nog maar net zichtbaar.


 

 

Vraag, heeft u ook zo'n sabel of weet U er meer over te vertellen, ik hoor het graag vanU, mail. wjmschaatsenberg@hotmail.com

Blog vinden.

 

Andere blogs. Kopieeer onderstaande https links in Google.

 

Tomson geweermaker Rotterdam, Luik.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2024/10/een-familie-van-wapenmakers-tomson-uit.html

Thone Amsterdam.

https://wapenverzamel.blogspot.com/2024/10/amsterdam-geweermakers.html

van Knapen Utrecht fa, Mansvelt.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2024/10/van-knapen-geweermakers-in-utrecht.html

Delincee Amsterdam

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2024/10/geweermakers-amsterdam.html

Tomson Rotterdam Luik.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2024/10/een-familie-van-wapenmakers-tomson-uit.html

Erttel Amsterdam.

https://wapenverzamel.blogspot.com/2024/10/geweermaker-erttel-172728-dresden-1794.html

Culemborg geweerfabriek.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2022/05/geweerfabriek-culemborg.html

Ketland Kinsbergen.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2018/09/donderbus-pistool-ketland-admiraal-van.html

Cleerens sabel.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2017/11/generaal-majoor-jbcleerens-en-zijn.html

Orde van de Unie Napoleon Degen

.https://wapenverzamel.blogspot.com/2016/04/degen-orde-van-de-unie-lodewijk.html

Geweren Pistolen divers.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2016/04/van-gumster-geweren-pistolen-sabels.html

Sabels Degens Staatse leger.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2016/03/garde-cavalerie-sabel-uit-de-tijd-van.html

Theater Sabel Degens Maskerade.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2016/02/antieke-wapens-sabel-dolk-degen-zwaard.html

 Wapenmakers Knoops Stok Rotterdam.

https://wapensverzamel.blogspot.com/2024/10/a.html

Degens.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2024/06/antieke-wapens-blanke-wapens.html

Klingen met datum Nederland.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2024/06/antieke-blanke-wapens-in-nederland.html

 Hollandse Brigade te Wight 1799-1802. 

https://wapensverzamel.blogspot.com/2022/09/engelse-of-britse-sabels-in-nederlandse.html

HET ERESABEL VAN KAPER KAPITEIN JARRY Vlissingen uit 1782

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2022/08/blog-post.html

Verzameling kinder wapens.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2021/10/degens-en-geweren-voor-kinderen-en.html

 Aislabie pistolen zilver.

https://wapensverzamel.blogspot.com/2020/12/zeldzame-set-antieke-duelleerspistolen.html

 Sabel Denemarken Napoleon.

https://wapensverzamel.blogspot.com/2019/12/sabel-denemarken-en-noorwegen-1789-1814.html

Marine Sabels Degens Pistolen.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2019/01/nederlandse-marine-sabels.html

Sabel M.1912 Nederlandse SS.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2016/08/het-wandelsabel-m1912-als-officiers.html

Nederlands Indie Donderbus Atjeh. Geweer. Padri geweer.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2016/02/vuursteen-geweer-uit-nederlands-indie.html

Günther Dordrecht. Winkelier in wapens. Sabel.

https://wapensverzamel.blogspot.com/2015/12/politie-sabel-gunther-dordrecht.html

 Utrechtse Patriotten 1783-1795 en als Vluchtelingen in Noord Frankrijk.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2015/12/patriotten-en-vluchtelingen-1783-1795.html

 Fokkenberg Utrecht

https://wapensverzamel.blogspot.com/2015/11/fokkenberg-uit-utrecht-een-winkelier-in.html

SNAPHAAN GEWEREN UIT MAROKKO JEZAIL, KABYLA, MOUKHALA,  AFEDALI.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2015/11/jezail-kabyle-moukhala-snaphaan-geweer.html

British sword Pattern 1803. In dienst van Nederland en Oranje. Koning Willem II.
 

https://wapensverzamel.blogspot.com/2015/10/peninsular-war-sword.html

Marechaussee of Gendarmerie Pistool  M.1801.
Door David Maritz en L.Droixhe 

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2014/12/marechaussee-of-gendarmerie-pistool-m.html

 Dutch flintlock pistols. Nederlandse Cavalerie Pistolen rond 1750.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2014/12/antique-weapons-nederlandse-antieke.html

 

Heeft U extra gegevens, opmerkingen etc. hoor ik dat graag van U.

wjmschaatsenberg@hotmail.com


Al mijn Blogs vinden.

Google, Blog Schaatsenberg

Of voor de andere serie 

Google, Blog Schaatsenberg Theater.

Gevonden, gebruik de mogelijkheden op de zwarte balk bovenaan.

Daar zijbalk aangeklikt vindt U meer. 

Of met de curser naar de zijkant rechts bovenaan de Blz. voor vertalen of archief.   

Vragen? Mail wjmschaatsenberg@hotmail.com Geen enkel probleem ik doe altijd mijn best om antwoord te geven.

 

Find all my Blogs.Google, Blog Schaatsenberg

Or for the other series Google, Blog Schaatsenberg Theater.

Found, use the options on the black bar at the top.Click on the sidebar there and you will
find more. Or with the cursor to the side at the top right of the page. for translation or 
archive.

Vragen? Mail wjmschaatsenberg@hotmail.com Geen enkel probleem ik doe altijd mijn best om antwoord te geven.

 

 



wjmschaatsenberg@hotmail.com