Politie sabel Günther Dordrecht.

 

 Politie of Schutterij Sabel Günther Dordrecht.

Lang  65cm. Kling 54cm. Schede van leer 56cm. lang.
De kling is van het Nederlandse Artillerie manschappen sabel M. 1842.
De greep/gevest komt al voor op het Pruisische fuseliers sabel M.1787 en in Saksen als Artillerie sabel faschinenmesser M.1849.

Kling met afgevlakte punt en zonder versmalling bij de greep.(ricasso).

Dit Saksische faschienenmesser M. 1849 heeft 2 en later 1 nagel door de greep. Hij wordt vervangen in 1879. In 1886 zijn er in Dresden 5760 in depot. Die worden verkocht.  In de catalogus uit 1911 van Adolf Frank Export Gesellschaft Hamburg komt het model voor op Blz.50 als sbk 6 als pionier seitengewehr uit kriegsbeständen (gebruikte) 52cm lang en kost DM.2.40. In Guldens is dat  fl.4.10. Er is een voorraad van 2100 stuks. Hier geen nagels door de greep op de afbeelding.
Adolf Frank voert o.a.de merken ALFA, WUM, HINOU GEFRAHA.
Het model komt ook voor in andere Duitse staten, soms in ijzer, meestal messing.
Het is ook het gevest van het eerste sabel van de in 1856 opgerichte Rijksveldwacht.
In de handel wordt deze greep, meestal iets slanker, ook gemonteerd op korte Veldwachters en Politie sabels.
Al met al is het in de 2de helft van de 19e eeuw een redelijk populair model in Duitsland en Nederland.

Blijft specifiek voor deze sabeltjes, de Artillerie kling.

Op de klingrug van het bovenste sabeltje staat W.B.A.Gunther Dordrecht.
Over Günther Dordrecht opgericht in is nog wel het e.e.a.te vertellen, dat komt later.
Het onderste sabeltje is gemerkt op de kling met het leveranciersmerk W.K.& C

Wijersberg en Kirschbaum Solingen Opgericht 1883.
Deze firma bestaat nog steeds.

Is de Nederlandse Artillerie kling al opvallend, ook de geprononceerde sleepplaat van de onderste schedeband is bijzonder.
Het is puur decor want het sabeltje zal nooit over de grond slepen.

Fabrieksmatig zijn er enkele verschillen. De grepen komen uit verschillende gietmallen en er is verschil in het systeem van vastzetten van het sabel in de schede.
Het Günther sabeltje heeft een drukknop met vergrendel ijzer aan de binnenkant van het gevest.

Het W.K.& C sabeltje heeft zijn vergrendeling aan de rug van de greep.

Het Günther sabeltje komt uit de collectie van Ger Hof. Hij omschrijft het als Politie Sabel.

Het W.K.& C sabeltje komt van een particulier (72jaar) . Hij heeft het van zijn vader.
Zijn vader is in de administratie werkzaam bij de Rotterdamse Lloyd.
Als Nederlands Indië vrij komt na de capitulatie van de Japanners op 15 augustus / 2 september 1945 wordt er direct actie ondernomen om de belangen van de Rotterdamse Lloyd in Nederlands Indië te herstellen.
Vader wordt uitgezonden en komt met zijn gezin te wonen in Batavia (Jakarta).
Bij het vervangen van een dakgoot komt daar het sabeltje te voorschijn.
Het gezin keert rond 1959 terug in Nederland. Vader enige tijd later.

De zoektocht naar, "wat is dit voor een sabeltje en door wie, waar gebruikt" kan beginnen.
Concreet, Günther heeft het in zijn assortiment / handel gehad.
En dan zeker na 1875.
Het W.K.& C sabeltje is voor 1945 in Indonesië.
Het is dan zeker na 1883.
Je zou toch veronderstellen dat er meerdere exemplaren moeten zijn.
Maar terwijl ik in mijn 40 jaar verzamelen heel wat gezien heb, ken ik geen andere exemplaren.
Maar toch, begin 2018 wordt op EGUN een vergelijkbaar sabeltje aangeboden.
W.K.&C en op de kling de leverancier Mansveld den Haag.

Uitsnede van tekening. Politieman uit Java. Ook al is het maar voor een deel zichtbaar, het zou het gevest kunnen zijn.

 Het EGUN sabeltje Mansveld. Wordt aangeboden als Politiesabel.
De vergrendeling aan de bovenband van de schede is gelijk aan het andere WK&C exemplaar.

 

Bij het Günther Dordrecht sabeltje heb ik in eerste instantie gedacht aan de Artillerie schutterij in Dordrecht. Zij hebben rond 1900 een muziekkorps.
In 1872 wordt er, volgens archief Dordrecht, een 2de schutterij muziekkorps opgericht en betaald door de Kapitein der schutterij F.J. van den Santheuvel. Na zijn overlijden zet zijn weduwe dit voort. In 1890 wordt dit 2de schutterij muziekkorps ontbonden. De schutterij muziek heeft een sjako met op de plaat 2 gekruiste kanonnen onder een kroon. Waarom deze gegevens?
Uitgaande van de artillerie kling en de overdreven sleepplaat denk ik dat deze sabeltjes bedoeld zouden kunnen zijn als muzikanten sabel. Mogelijk is het daar voor bestemd en heeft Günther een voorstel gedaan en een voorbeeld gemaakt. Is dit geaccepteerd, dan zouden er toch meerdere bekent moeten zijn.  Is het bedoeld voor de Tamboer Majoor of niet geaccepteerd dan is een exemplaar verklaard.

We filosoferen nog even door.  Er zijn er nu twee. De tweede W.K.& C herkomst voor 1942 Nederlands Indië.Ger Hof (1943-2012) schrijft in  "De wapenverzamelaar" 1994 Blz.24 t/m 31 een artikel over de Nederlandse Artillerie sabels M.1842 en M.1853.In dat artikel begint hij met de geschiedenis van het Indische Artillerie sabeltje, te beginnen in 1839. Er wordt gesproken over experimentele modellen tot 1842.
Het wordt niet duidelijk of hier ergens onze besproken greep van toepassing is.
Wel ben ik van mening dat de greep in Nederlands Indië gebruikt is. De tekening hierboven van de Politieman op Java bewijst dat en ik heb nog een sabeltje, met de rechte Rijksveldwacht kling, waarvan de herkomst Nederlands Indië is. Het museum Bronbeek heeft in zijn collectie een complete artillerist 1830 NI met een zelfde greep.
Het wordt nog ingewikkelder. Het legioen van Mangkoe Nagoro heeft 50 man rijdende Artillerie.
Dat wordt opgeheven in 1898. Maar, het lijkt mij dat rijdende Artillerie een lange sabel heeft.

Even los van de greep, het W.K.& C sabeltje is identiek aan het Günther sabel.
Heeft Günther ingespeeld op de handel t.b.v. Indië gangers?
Is het sabeltje door een Indië ganger meegenomen uit Nederland?
Waarom zet Günther zijn naam op de kling van de rug?
Een enkel exemplaar? Een proef exemplaar? Een handels (vertegenwoordigers) exemplaar?
Hoe dan ook, W.B.A.Günther was een actief en succesvol winkelier in Dordrecht met een technische achtergrond als instrumentmaker.

april 2021. Via de mail meld een Nederlandse Politiesabel verzamelaar, hij heeft ook zo'n Gunther sabeltje in zijn collectie. Hij doet er prachtige foto's bij. Heel fijn zo'n reactie want het brengt ons weer een stapje dichter bij een oplossing.

Het is een prachtig exemplaar volkomen gelijk aan het eerder vermelde Gunther sabeltje.

Toch is er een verschil.

Hier staat Gunthers naam niet op de klingrug maar is gegraveerd op de zijkant van de kling. Dat suggereert toch dat we hier te maken hebben met een productie van incidentele stuks i.p.v. een serie. 

Ter vergelijking 5 sabels met een identieke greep.

De bovenste 4 met rechte kling met de punt in het midden.
Wel de versmalling bij de greep. (ricasso).
Van boven naar beneden;
1.   Lang 613mm, Kling 483mm. Schede 500mm.
Op de kling HEMBRUG gestempeld op het leer van de schede AD onder kroon in ovaal.
Het is het standaard 1e model Rijksveldwacht sabel (1856) met een toegevoegde voorbeugel. Mogelijk een van de 3 proefmodellen die januari 1909 aan de Marechaussee door de Artillerie inrichting HEMBRUG zijn voorgesteld. Zie Boek "KLEWANG" Blz 221.
2.   Lang 575mm. Kling 454mm. Schede 494mm.
Het 1e model Rijksveldwacht.
3.   Lang 614mm. Kling 483mm. Schede 502mm. Op de schede gestempeld 08 en13. Op de pareerstang
JC onder kroon.
4.   Lang 610mm. Kling 477mm. Schede 505mm. Op schedebeslag de keur IS onder kroon.
Herkomst, Meegebracht door Indië ganger.
5.   Lang 700mm. Kling 565mm.Op klingrug LT onder kroon in ovaal. Dit is de keur van Lambert Thonus in 1818-1821 werkzaam in Luik. Geen schede.Goed voorbeeld van het monteren van een oude kling op een nieuw gevest

Gegevens over Wilhelm Bernhard Antoon Günther.

Geboren Nijmegen in1850 overleden na 1911.
Trouwt in 1876  in Leiden Christina Maria Helena Woonink. Zij is geboren in Nijmegen.
Wilhelm B.A. wordt in 1876 genoemd met zijn beroep, instrumentmaker.
Hij heeft in ieder geval 2 dochters, Christina Maria Antonia 1880 en Johanna Hendrika Anthonia 1883 en 1 zoon Wilhelm Bernhard 1879-1959. Hij zal later de zaak voortzetten.
Wilhelm Bernhard Antoon is een zoon van Wilhelm Bernhard Günther 1820-1901 en Johanna Hendrika Antonia Spriesterbach.Wilhelm B. is in 1849 messenmaker.

Hier een Hartsvanger maar het kan ook een Koddebeiers (Politie/veldwachter) sabeltje zijn van W.B.Gunther Nijmegen.

Lang 615mm. Kling met resten van etsing 463mm breed 28mm Schede zwart leer 470mm Beslag alpaca.

Willem Bernhard Gunther 1820-1901 heeft een winkel in ijzerwaren en medische artikelen in de Burchtstraat in Nijmegen.

Wilhelm Bernhard Antoon Günther (zoon van)is een mooi voorbeeld hoe en vakman met ondernemers kwaliteiten
zich omhoog werkt tot een succesvol winkelier.
In 1875, hij is dan 25 jaar oud begint hij als zelfstandig ondernemer.
Er is/komt een winkel aan de Groenmarkt 50 (later No.68). in Dordrecht met werkplaats.

De winkel Groenmarkt 50.

In 1878 heeft hij te koop 3 pneumatische toestellen.
In 1890 adverteert hij als Stoomslijperij.
1896 deelname bakkerij tentoonstelling.
1897 deelname tentoonstelling van Nijverheid en Kunst. 


De basis is de techniek, maar er wordt veel meer verkocht.
Geweren, kruit, microscopen, weegschalen en zelfs bandages zoals onderstaande advertentie uit 1911 aangeeft, Wilhelm B.A.Günther is overleden en zijn zoon zet de zaak voort
Uiteindelijk ontwikkeld de zaak zich tot een specialistische opticien. Zij verhuizen in 1997 naar Achterom 99 en in 2000 naar Reeweg oost 53/3.


                                                                           Advertentie uit 1911.

 De werkplaats.

Wilhelm Bernhard Günther 1879-1959.

Hij woont met zijn echtgenote in 1942 in Den Haag, Laan van Meerdervoort 649.
Zij nemen een Joods echtpaar in huis als onderduikers.

 

 

 

 

 

 

 

Blog vinden.

 

Andere blogs. Kopieeer onderstaande https links in Google.

 

Tomson geweermaker Rotterdam, Luik.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2024/10/een-familie-van-wapenmakers-tomson-uit.html

Thone Amsterdam.

https://wapenverzamel.blogspot.com/2024/10/amsterdam-geweermakers.html

van Knapen Utrecht fa, Mansvelt.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2024/10/van-knapen-geweermakers-in-utrecht.html

Delincee Amsterdam

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2024/10/geweermakers-amsterdam.html

Tomson Rotterdam Luik.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2024/10/een-familie-van-wapenmakers-tomson-uit.html

Erttel Amsterdam.

https://wapenverzamel.blogspot.com/2024/10/geweermaker-erttel-172728-dresden-1794.html

Culemborg geweerfabriek.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2022/05/geweerfabriek-culemborg.html

Ketland Kinsbergen.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2018/09/donderbus-pistool-ketland-admiraal-van.html

Cleerens sabel.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2017/11/generaal-majoor-jbcleerens-en-zijn.html

Orde van de Unie Napoleon Degen

.https://wapenverzamel.blogspot.com/2016/04/degen-orde-van-de-unie-lodewijk.html

Geweren Pistolen divers.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2016/04/van-gumster-geweren-pistolen-sabels.html

Sabels Degens Staatse leger.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2016/03/garde-cavalerie-sabel-uit-de-tijd-van.html

Theater Sabel Degens Maskerade.

 https://wapenverzamel.blogspot.com/2016/02/antieke-wapens-sabel-dolk-degen-zwaard.html

 Wapenmakers Knoops Stok Rotterdam.

https://wapensverzamel.blogspot.com/2024/10/a.html

Degens.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2024/06/antieke-wapens-blanke-wapens.html

Klingen met datum Nederland.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2024/06/antieke-blanke-wapens-in-nederland.html

 Hollandse Brigade te Wight 1799-1802. 

https://wapensverzamel.blogspot.com/2022/09/engelse-of-britse-sabels-in-nederlandse.html

HET ERESABEL VAN KAPER KAPITEIN JARRY Vlissingen uit 1782

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2022/08/blog-post.html

Verzameling kinder wapens.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2021/10/degens-en-geweren-voor-kinderen-en.html

 Aislabie pistolen zilver.

https://wapensverzamel.blogspot.com/2020/12/zeldzame-set-antieke-duelleerspistolen.html

 Sabel Denemarken Napoleon.

https://wapensverzamel.blogspot.com/2019/12/sabel-denemarken-en-noorwegen-1789-1814.html

Marine Sabels Degens Pistolen.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2019/01/nederlandse-marine-sabels.html

Sabel M.1912 Nederlandse SS.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2016/08/het-wandelsabel-m1912-als-officiers.html

Nederlands Indie Donderbus Atjeh. Geweer. Padri geweer.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2016/02/vuursteen-geweer-uit-nederlands-indie.html

Günther Dordrecht. Winkelier in wapens. Sabel.

https://wapensverzamel.blogspot.com/2015/12/politie-sabel-gunther-dordrecht.html

 Utrechtse Patriotten 1783-1795 en als Vluchtelingen in Noord Frankrijk.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2015/12/patriotten-en-vluchtelingen-1783-1795.html

 Fokkenberg Utrecht

https://wapensverzamel.blogspot.com/2015/11/fokkenberg-uit-utrecht-een-winkelier-in.html

SNAPHAAN GEWEREN UIT MAROKKO JEZAIL, KABYLA, MOUKHALA,  AFEDALI.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2015/11/jezail-kabyle-moukhala-snaphaan-geweer.html

British sword Pattern 1803. In dienst van Nederland en Oranje. Koning Willem II.
 

https://wapensverzamel.blogspot.com/2015/10/peninsular-war-sword.html

Marechaussee of Gendarmerie Pistool  M.1801.
Door David Maritz en L.Droixhe 

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2014/12/marechaussee-of-gendarmerie-pistool-m.html

 Dutch flintlock pistols. Nederlandse Cavalerie Pistolen rond 1750.

 https://wapensverzamel.blogspot.com/2014/12/antique-weapons-nederlandse-antieke.html

 

Heeft U extra gegevens, opmerkingen etc. hoor ik dat graag van U.

wjmschaatsenberg@hotmail.com

Al mijn Blogs vinden.

Google, Blog Schaatsenberg

Of voor de andere serie 

Google, Blog Schaatsenberg Theater.

Gevonden, gebruik de mogelijkheden op de zwarte balk bovenaan.

Daar zijbalk aangeklikt vindt U meer. 

Of met de curser naar de zijkant rechts bovenaan de Blz. voor vertalen of archief.   

Vragen? Mail wjmschaatsenberg@hotmail.com Geen enkel probleem ik doe altijd mijn best om antwoord te geven.

 

Find all my Blogs.Google, Blog Schaatsenberg

Or for the other series Google, Blog Schaatsenberg Theater.

Found, use the options on the black bar at the top.Click on the sidebar there and you will
find more. Or with the cursor to the side at the top right of the page. for translation or 
archive.

 

Vragen? Mail wjmschaatsenberg@hotmail.com Geen enkel probleem ik doe altijd mijn best om antwoord te geven.